මහජන උපයෝගිතා කොමිෂන් සභාව (PUCSL) විසින් ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයට (CEB) එරෙහිව
බලාත්මක කිරීමේ නියෝගයක් නිකුත් කිරීමට සූදානම් වන බවට වාර්තා වේ. මෙම පියවර ගෙන ඇත්තේ විදුලිබල මණ්ඩලය සිය තාප බලාගාර සඳහා ඉන්ධන ලබා ගැනීමේදී අනුගමනය කරන ක්‍රියාමාර්ග පිළිබඳව පවතින ගැටලු හේතුවෙනි.
බලාත්මක කිරීමේ නියෝගයට හේතුව
PUCSL හි ප්‍රධානතම චෝදනාව වන්නේ ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලය, ලංකා ඛනිජ තෙල් නීතිගත සංස්ථාව (CPC) සහ ලංකා ගල් අඟුරු (පුද්ගලික) සමාගම සමඟ නිසි පරිදි ලිඛිත ඉන්ධන සැපයුම් ගිවිසුම් (FSA) අත්සන් කර නොමැති වීමයි. දැනට, CEB ඉන්ධන මිලදී ගන්නේ කිසිදු ලිඛිත ගිවිසුමකට යටත් නොවූ මිල ගණන් යටතේය.
මෙම තත්ත්වය විදුලිය නිෂ්පාදන පිරිවැයට සහ අවසානයේදී පාරිභෝගිකයින්ගෙන් අය කරන ගාස්තුවලට සෘජුවම බලපාන බව PUCSL පෙන්වා දෙයි. නියාමකයාට අනුව, මෙම මිල ගණන් ගණනය කරන ආකාරය පිළිබඳව කිසිදු විනිවිදභාවයක් නොමැති අතර, මෙය සමස්ත ඉන්ධන පිරිවැය සම්ප්‍රේෂණ යාන්ත්‍රණයේ අඛණ්ඩතාවට හානි කර ඇත. මෙමගින් ඉන්ධන ප්‍රසම්පාදන ක්‍රියාවලියේ වගකීමක් නොමැති බවද චෝදනා කෙරේ.
PUCSL හි අපේක්ෂාවන් සහ අනතුරු ඇඟවීම්
PUCSL අවධාරණය කරන්නේ විදුලිබල උත්පාදනයේ සුරක්ෂිතභාවය, විශ්වසනීයත්වය සහ පිරිවැය කාර්යක්ෂමතාව සහතික කිරීම සඳහා CEB විසින් නිසි ලෙස අනුමත කරන ලද ඉන්ධන සැපයුම් ගිවිසුම්වලට එළඹීම අත්‍යවශ්‍ය බවයි. මෙම ගිවිසුම් විනිවිදභාවයෙන් යුක්ත විය යුතු අතර, මහජන උපදේශන ක්‍රියාවලියක කොටසක් විය යුතු බවටද කොමිෂන් සභාව අදහස් දක්වා ඇත.
2023 වසරේ සිට මේ සම්බන්ධයෙන් විවිධ නියෝග සහ උපදෙස් ලබා දුන්නද, විදුලිබල මණ්ඩලය විසින් පිළිගත හැකි සම්පූර්ණ සහ අවසන් කරන ලද ගිවිසුම් කොමිෂන් සභාවට ඉදිරිපත් කිරීමට අසමත් වී ඇති බවට චෝදනා කෙරේ.
මෙම බලාත්මක කිරීමේ නියෝගය උල්ලංඝනය කළහොත්, එය 2009 ශ්‍රී ලංකා විදුලිබල පනත යටතේ වරදක් ලෙස සැලකෙනු ඇත. එවිට, රුපියල් මිලියන 1 සිට 10 දක්වා දඩයකට හෝ, උල්ලංඝනය කිරීම දිගටම පවතී නම්, සෑම දිනකටම රුපියල් 500,000ක අමතර දඩයකට යටත් වීමට සිදුවනු ඇත.
වත්මන් ආණ්ඩුව, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ (IMF) කොන්දේසි හා නියෝග කිසිදු වග විභාගයකින් තොරව ක්‍රියාත්මක කිරීමට යෑම හේතුවෙන් ලංකාවේ විදුලි පාරිභෝගිකයින් දැඩි අපහසුතාවයකට පත්ව සිටිති. මෙවැනි තත්ත්වයක් තුළ, පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන්ට ප්‍රමුඛතාව දෙනවා වෙනුවට, විදුලිබල මණ්ඩලය ඉන්ධන සහ තෙල් මාෆියාවන්ට යටත් වී කටයුතු කරන බවට දැඩි විවේචන එල්ල වී ඇත.
මෙම බලාත්මක කිරීමේ නියෝගය මගින්, CEB හි පවතින අකාර්යක්ෂමතා සහ විනිවිදභාවය නොමැතිකම තවත් වරක් ඉස්මතු වේ. රටක් ලෙස පුනර්ජනනීය බලශක්තියට යොමුවීම ආර්ථික වශයෙන් සහ පාරිසරික වශයෙන් වාසිදායක වුවත්, වර්තමාන තත්ත්වය තුළ එවැනි ව්‍යවසායකයන් අධෛර්යමත් වන ආකාරයේ තීරණ සහ ක්‍රියාමාර්ග පෙනෙන්නට තිබීම කනගාටුවට කරුණකි.
